096/ 'ALAK SÛRESİ

RAHMÂN , RAHÎM ALLAH ADINA

1) Oku yaratan Rabbin adına,
NOT:1) Okumak; Kur’an mesajından alınan sözleri veya düşünceleri, anlamak niyetiyle, bilinçli olarak zihne nakşetmeyi ifade eder.
2) insanı bir yumurta hücresinden yaratan’
NOT:2) İnsanın bir yumurta hücresinden- yani , döllenmiş bir yumurtacıktan- embriyonik bir gelişme göstermesine işaret edilerek, böylece insanın biyolojik kökeninin ilkelliği ve basitliği ile zihnî ve ruhî potansiyelinin zıtlığı vurgulanmaktadır; hayatın yaratılışının gerisinde bulunan bilinçli bir plânın ve amacın varlığına işaret edilen bir zıtlık.
3) Oku, çünkü Rabbin sonsuz kerem Sahibidir,
4) (insana) kelemi kullanmayı öğretendir,
5)insana bilmediğini belleten!
NOT:3) Kalem burada, yazma sanatının veya yazı yoluyla kaydedilen bütün bilgilerin sembolü olarak kullanılmıştır. İnsanın, düşüncelerini, tecrübelerini ve kavrayışlarını yazılı kayıtlar aracılığıyla bireyden bireye, kuşaktan kuşağa ve bir kültür çevresinden diğerine aktarması yeteneği, insan bilgisinin toplamına bir birikim karakteri kazandırır.Ve Allah vergisi yetenek sayesinde her birey, insanlığın kesintisiz bilgi birikiminden şu veya bu yolla yararlandığından , burada, tek tek bireylerin kendi başlarına bilmedikleri – ve aslında bilemeyecekleri- şeylerin ‘Allah tarafından insana öğretildiği’ kaydedilmiştir.Ayrıca, Allah’ın insana ‘öğretme’si veya ‘belletme’si, aynı zamanda, O’nun sadece beşeri tecrübe ve akıl ile oluşturulamayan ruhî hakikatleri ve manevî/ahlâkî ilkeleri/ölçüleri peygamberler aracılığı ile vahyetmesini de göstermektedir; ve böylece ilâhi vahiy olgusunun çerçevesi oluşturulmuş bulunmaktadır.
6) Gerçek şu ki, insan fütursuzca azar,
7)ne zaman kendini yeterli görse;
8) oysa, herkes eninde sonunda Rabbine dönecektir.
NOT:4) ‘dönüş’ burada iki anlamda kullanılmıştır.1) Herkes mutlaka hesap vermek için Allah’ın huzuruna getirilecektir. 2) Var olan her şey asıl kaynağı olan Allah’a geri dönecektir.
9)Hiç düşündün mü şu engellemeye kalkışanı
10)(Allah’ın) bir kulu(nu) namazdan?
NOT:5) Yüce Allah ,bu ayetinde, namazla sembolize edilen dine karşı koyanları ve engelleyenleri yermektedir.Rahmetli Muhammed Esed bu ayetin tefsirinde,yalnız namaz ibadetini engelleyenlerle sınırlı olmadığını, bireyin özel yaşamını düzenleyen dini kurallara karşı çıkanları ifade ettiği gibi, dinin, sosyal hayatı şekillendiren fonksiyonlarına karşı çıkıp engelleyenleri de kapsadığını ifade etmektedir.